Kuşlar muhteşem yuvalarını nasıl yaparlar
Bütün hayvanlar az çok çalı çırpı kullanır, fakat en çok kuşlar çalı çırpı toplar ve bunlardan yuva ve ya beşik kuşlarının yaptığı gibi “ mutluluk yuvası” yapar. Doğadaki harika dengenin bir eseri olarak bazı erkek kuşlarda, dişilere güzel gözükebilmeleri için parlak renkli tüyler vardır. Avustralya ve Yeni Gine’de yaşayan beşik kuşunun erkeği ise, bu süslenmeden nasibini alamayan bir canlıdır.
Parlak tüylerini kabartarak, dişisine kur yapamayan bu zavallı kuş, onu kendisine çekebilmek için yalnız cinsel birleşmeye yarayan bir mutluluk yuvası yapar. Tüyleri ne kadar donuk renkliyse, süslü gagasıyla topladığı çiçek, tüy, parlak cisimler, çakıllar, deniz kabukları vb. ile süslediği beşiği veya mutluluk yuvası o kadar göze çarpıcıdır. Bu kuş, ağaç kabuklarını fırça gibi kullanarak, yuvasının içini bile yabani böğürtlen suyuyla boyayarak güzelleştirir. Birkaç günde bitirilen bu yuva sürekli süslenir. Bazı Chlamydere türü beşik kuşları böyle bir tapınak yapmak için, 3000 çalı çırpı parçası ve 1000 kadar çakıltası kullanır. Doğabilimcilere göre bu kuşların gelişiminin belli bir noktasında cinsel uyarılma olayı, tüylerin parlaklığından dış cisimlerin parlaklığına kaymıştır.
Fakat çalı çırpı kullanma sanatında en yetenekli olan kuş, şüphesiz Ploceides türünden bir çeşit çulha kuşudur. Tropik Afrika’da yaşayan bu kuş, palmiye yapraklarından yuva örer ayakları ve gagasıyla inanılmaz karmaşıklıkta, dayanıklı ve sık bir “dokuma” oluşturur. Gerçek bir dokumacı gibi çözgü ve atkı iplikleri kullanır. Bitki lifleri arasında en kuvvetli ve en esnek olanlarını seçerek, onlara düğümler ve bukleler yaptırır. Ustaca birbirine geçen dalcıklardan en yenileri, daha önce oluşturulmuş ilmeklere geçer.
Dokumanın bazı noktaları, kille yapıştırılarak güçlendirilir. Bu kuşlar koloni halinde yaşadıklarından, tek bir dal yüz kadar yuvayı içerebilir. Birbirine komşu bu yuvalar dev bir kovanı andırır.
Ağaç kurtları da çalı çırpı, kum taneleri, bitki parçaları ve hayvan kabukları kullanarak, kendilerine koruyucu bir kın yaparlar.
